Çin, jeopolitik oyunda ABD'yi nasıl alt ediyor?

Çin, Batı dünyasının oyun alanından sessizce yer kapmak için ticaret, altyapı, kilit kaynaklar ve “Bir Kuşak, Bir Yol Girişimi”ni kullanarak, taşlarını bir Go tahtasındaki gibi yavaşça ama kendinden emin bir şekilde yerleştiriyor.

Batıdaki büyük strateji oyununun satranç olduğu söylenirken, Çin’de bu oyun Go’dur.

Netflix’in The Queen’s Gambit dizisinin gördüğü ilgiden sonra, belki de Go oyununu konu alan The Rise of Phoenixes dizisini izlemenin tam zamanı. Batıdaki büyük strateji oyununun satranç olduğu söylenirken, Çin’de bu oyun Go’dur. Bunun yansımaları, siyasi liderlerin oynadığı oyunlarda da görülüyor ve dünya bu iki oyunu oynayan liderleri ön sıradan izliyor: ABD, yabancı ülkelerin iktidarlarını değiştirme yöntemini tercih ederken Çin, bir Go oyuncusu gibi hedefinin etrafını sararak daha fazla alan kazanmaya odaklanıyor.

ABD, geçtiğimiz on yıllarda bir dizi askeri eylem, yaptırım ve seçimlere müdahale yoluyla Afrika, Doğu Avrupa ve Orta Doğu’daki ülkeleri hedef aldı. Ancak son 10 yılda Çin, taşlarını bir Go tahtasındaki gibi yerleştiriyor ve Batı dünyasının oyun alanından sessizce yer kapmak için yavaşça ama kendinden emin bir şekilde ticaret, altyapı, kilit kaynaklar ve “Bir Kuşak, Bir Yol Girişimi”ni kullanıyor.

Donald Trump ve Koronavirüs

Donald Trump’ın Çin ile giriştiği ticaret savaşı ve değişken kişiliği, istikrarlı Xi Jinping’in ekmeğine yağ sürdü. İfade özgürlüğü, Batı demokrasilerinde sosyal medyanın düzenlemeden uzak dünyasında uygulandığı şekliyle karmaşaya yol açtığında ve popülist liderlerin verdiği tutarsız mesajlar koronavirüs salgınının sosyal ve ekonomik etkilerinin daha yoğun hissedilmesine neden olduğunda, Çinli liderlerin başına talih kuşu konmuş oldu. Bu turda zafer Xi’ye gidiyor. Çin ekonomisi, 2020’de hiçbir taşını kaybetmemiş ve rekor ticaret fazlası vermiş halde salgından sonra ilk toparlanan ekonomi oldu.

Bu on yılın geri kalanında, Batı uyanıyor ve gelecekteki büyümenin yeni dinamikleri bağlamında her yönden Çin’in taşlarıyla tamamen çevrilmiş olduğunu fark ediyor. Mesela Huawei.

Teknoloji, tedarik zincirleri, ticaret yolları ve yeni pazarlar, yeni savaşın yeni arenaları olacak.

Joe Biden

Joe Biden yönetiminin Çin’e karşı duruşun öncülüğünü yapmaya devam edeceği şüphesiz ve bazı Go hamleleri danışmanlarının oldukça işine yarayacaktır. Açıkçası bu, Afrika’ya daha fazla yatırım, ABD’de yeni üretim kapasiteleri ve tüm dünyada daha yüksek bir yaşam standardı anlamına geliyorsa, neden olmasın?

Bu rekabet şekli, her yönden fırsatlarla tüm dünyayı daha iyi bir büyüme döngüsüne sokabilir. Ya da dünya bir tarafta ABD ve Hindistan gibi müttefiklerinin, karşılarında ise gelişmekte olan Asya, Afrika ve Rusya pazarlarına liderlik eden Çin’in olduğu iki bloğa bölünürken, ABD’yi Çin’den ayırmayı başarabilir mi?

Yazan: Suzanne Ho, Singapur
Kaynak: https://www.scmp.com/

Bu yazı İstanbul Go Okulu editörlerince yazılmıştır/çevrilmiştir. İstanbul Go Okulu kaynak olarak gösterilmeden kullanılamaz, kaynak gösterilmek kaydıyla ticari olmayan amaçlar için izinsiz kullanılabilir. Ticari amaçlı olarak, kaynak gösterilerek dahi kullanılamaz.