Öğrenciler için zihin haritaları ne işe yarar?

Aykut Açkalmaz ve ekibi Zihin Haritaları eğitimlerine İstanbul Go Okulu’nda devam ediyor.

Zihin haritaları modern eğitim anlayışının en seçkin örneğidir

Okullarda öğrenmeyi engelleyen etmenlerin başında farklı düşünmeye izin vermeyen ve kesin yargılar içeren okul müfredatları gelmektedir. Öğrencilerimiz zorlu öğrenme süreçleri sonucunda elde ettikleri kazanımlarını, boğucu ve uzun tekrarlardan kaçındıkları için zamanla yitirmektedirler. Ders eğitim metotlarındaki düşünceye sınır çizen bu tutumlara karşı, farklı bir bakış açısı gerekmektedir. Klasik öğretim yöntemleri yeni kuşak karşısında maalesef ömrünü tamamlamıştır.

Z kuşağının teknoloji karşısındaki eğilimlerini de göz önünde bulunduracak olursak yepyeni bir öğrenme sürecine doğru yelken açmış olacağız. Nitekim, alternatif düşünceleri ortaya koyan ve düşünceye sınır çizmeyen yeni bir yöntem geliştirmiş bulunmaktayız. Okuldaki öğrenmenin bilgi depolamaktan öteye geçememesi neticesinde öğrencilerin zihinlerini körelmesine üzülerek şahit olmaktayız. Ezberciliğin önüne geçmek en büyük hedefimizdir. Ezberci eğitim sadece gerçek öğrenmeyi engellemekle kalmamakta; öğrencinin bireyselliğini yok etmekte, özgün düşünceyi sınırlamakta ve çağın getirdiği yeni verilerin değerlendirilmesini engellemektedir.

Yeni çağda yeni bir yöntem: Zihin haritaları

Zihin haritaları eski yöntemlerin aksine çağın öğrenim ihtiyaçlarına uyum sağlamakta önemli bir basamaktır. Bu metotla öğrenme sürecinin sonunda öğrenciler teknolojiyi kullanarak ve zihinlerinde oluşan bilgiyi haritalayarak kırk elli sayfalık bir konuyu tek bir haritada görebileceklerdir. Teknoloji bu sefer zaman yönetimi konusunda onlara destek verecek, öğrenmiş oldukları konuya döndüklerinde 2-3 dakikada çok geniş çaplı bir bir üniteyi tekrar etme şansını yakalayacaklardır.

21. yüzyılda eğitim programlarının öğrencilere çok yönlü, soyut, eleştirel, yaratıcı, bağımsız düşünme; problem çözme, etkili iletişim becerileri kazandırma, öğrenmeyi öğrenme ve kapasitelerine güvenme imkanları sağlamalıdır. Tüm bu imkanlar ancak Mind Mapping (Zihin Haritaları) gibi yapılandırmacı bir eğitim anlayışının ürünü olacağını düşünüyoruz. Öğrenciler yine farklı eğitim yöntemleriyle farkına vardıkları bilgileri kendi zihin haritalarına dökecekler, böylelikle ders ezberden çıkarak kavramlara ve şekillere bağlanacaktır. Bu yöntemle bilginin transferi, grupla öğrenme alanından çıkarak kişisel öğrenme alanına girecektir. Bu da öğrencinin asıl ihtiyacı olan bilginin özümsenmesi sağlayacak ve yeni bilgilerin çıkarımı ise ders saatinde sınıfta öğretmenleri ve sınıf arkadaşlarıyla işbirliği içerisinde gerçekleşecektir. Bu yöntem sayesinde öğrenciler “öğretenleri tarafından bilgilendirilen” kişilerden, “bilgiye ulaşan ve bilgiyi bir sonraki adıma taşıyan” kişilere dönüşecektir.

Zihin haritaları tekniğini öğrenen öğrenciler profesyonel kariyerlerinde de bu tekniği yoğun olarak kullanabilirler

Görselin gücü adına!

Tüm bu etkenlerden önce şekiller ve resimler aracığıyla bilgiyi hafızaya gömmek oldukça etkili bir yöntemdir. Hafızayı kısa sürede canlandıracak olan haritalar, bilgiyi sürekli sıcak tutacaktır. Bu noktada görselin altındaki zihinsel derinliğe bakmak gerektiğini düşünüyoruz. Bilgi ne kadar özümsenmişse öğrencinin haritası için seçeceği görsel o oranda güçlü gelir.

Farklı öğretim yöntemlerinden sonra Zihin Haritaları ile sonuçlandırdığımız eğitimin sonucunda:

• Öğrenci istediği yerde istediği zaman dersi dinleyebilecek, öğrenme ortamı özgür kılınacaktır.
• Dersler interaktif, etkileşimli ve uygulamalı işleneceği için öğrencinin konuyu özümsemesi daha kolay olacaktır.
• Öğrenci dersi grup çalışmasıyla yürüteceği için derse karşı ilgisiz kalamayacak, dersi dinlememesi söz konusu olamayacaktır.
• Öğrenciler işbirliği ve tartışmalar sayesinde beraber yeni bilgi üretebileceklerdir.
• Tüm öğrenciler birebir kişisel eğitim almış olacaktır.
• Öğrenci, dersten önce daha alt düzeydeki bilgi edinme ve anlama gibi bilişsel etkinlikleri gerçekleşecektir. Ders sırasında akranları ve akademisyenin desteği ile uygulama, analiz, değerlendirme ve yaratma gibi daha üst düzeydeki bilişsel etkinliklere odaklanacaktır.

Tüm bu söylediklerimizin sonucunda diyebiliriz ki zihin haritaları Z kuşağının eğitim ihtiyacına verilmiş en iyi cevaptır.

Yazan: Aykut Açkalmaz (MindMapper)