Okuma alışkanlıkları ve hızlı okuma hakkında

Anlayarak hızlı okuma öğretmenimiz Aykut Açkalmaz sorularımızı cevaplıyor.

“Okuma”yı nasıl tanımlarsınız? Farklı “okuma” biçimleri nelerdir?

Yazılı sembollerin kavranması olarak da ifade edilebilen okuma, sayfa üzerindeki alfabetik sembollerin yorumlanmasından daha fazlasını gerektirir. Beynimizin durağanlaşmasına ve paslanmasına karşı ilacıdır. En değerli okuma biçimi ise derin anlama yapabildiğimiz okuma biçimidir.

Öğrencilerin, çocukların yani yeni neslin okumayla ilişkisini nasıl buluyorsunuz?

Eski ve klasik sistemli yaklaşımlarda okuma yaptırmadığımız zaman okumaktan keyif alıyorlar. Yeni nesil izlemeyi seviyor. Bizim yaptırdığımız okuma becerileri öğrencilerin kitapların arasında adeta video izler gibi hissetmelerini sağlıyoruz. Video izlerken hissettiği duyguyu okurken de hisseder hale gelmesini sağlıyoruz. Böylece sözel ifade becerileri de gelişiyor.

Okumadan geçen bir gün, yitirilmiş bir gündür.
-J. P. Sartre

Bir metni okurken bizi yavaşlatan başlıca nedenler nelerdir?

Tek tek kelimeleri takip etmeye çalıştığımız ve bu şekilde öğrendiğimiz için yavaş okuyoruz. Beynimiz çok daha hızlı okuyabiliyor. Daha hızlı okuyamayacağımıza olan inancımız bizi yavaş okutuyor.

Okuma hızımızı artırmak için neler yapabiliriz?

Beyin ve göz arasındaki uyumu geliştirmeliyiz. Böylece bir kitabı okuma hızı iki katından fazla artar. Beş saat yerine iki saatte okuyabiliriz.

Okuma alışkanlıkları ileri yaşlarda da yani yetişkinlikte de geliştirilebilir mi?

Yetişkinler de dakikada okunan kelime sayısını iki katına çıkarabilir. Bunu spor yaparak kaslarımızı geliştirmeye benzetebiliriz. Geliştirilebilir bir beceriden söz ediyoruz.

Tempomuzu artırırken “anlama” becerileri de nasıl artırılabilir? Hızlı okumak iyi anlamaya engel olur mu?

Hızlı okuma anlamayı kolaylaştırır. Çünkü hız arttıkça dikkat, konsantrasyon ve anlama nüfuz etme seviyesi artıyor. Anlama kalitesini artırmaya yönelik olarak zihin haritalarındaki anahtar kelime uygulamasını da önemli bir araç olarak görüyorum. Görselleştirme ve renklendirme de anlama sürecini kolaylaştırır ve güçlendirir.

Tecrübelerle yirmi yılda öğreneceklerimizi, okuyarak bir yılda öğrenebiliriz.
-W. Porter

Okuma alışkanlığını etkileyen etkenler nelerdir?

• Sözlü kültür geleneğinden kaynaklanan nedenler
• Zihin yapısından kaynaklı nedenler
• Toplum yapısından kaynaklı nedenler
• Kültürel nedenler
• Eğitim sistemiyle ilgili nedenler
• Ekonomik (yoksulluk gibi) nedenler
• Zamana ve döneme ilişkin nedenler
• Medya merkezli (özellikle televizyona bağlı) nedenler.

Okumanın Amacı Nedir?

• Güncel olayları anlama, günlük gereksinimleri karşılamak,
• Profesyonel ve mesleki ilgileri sürdürmek ve geliştirmek,
• Zamanımızı nitelikli kullanmak ve bireysel doyum sağlamak,
• Entelektüel gereksinimleri karşılamak,
• Bireysel ya da sosyal ilgi, istek ve gereksinimleri karşılamak, kendini geliştirmek,
• Günümüz sınav sistemlerinde başarılı olabilmek.

Ders çalışırken ve kitap okurken neden sıkılıyoruz?

Beynimizin arzu ettiği gibi ders çalışmalı ve okumalıyız. Bilimsel veriler ışığında yapılan beyin ve öğrenme araştırmalarını takip ettiğimizde ders çalışırken bilgiyi organize edebilme becerisini geliştirmeliyiz. Kitap okurken de anahtar kelimeleri bulma oyunu oynayabiliriz. Böylece sıkıntı yerini eğlenceye bırakacaktır.