Çocuğunuzu ekran başından uzak tutmanın ve “oyalamanın” 20 yolu

Eğer çocuklarınızın ekran başında geçirdikleri zamanı azaltmak istiyorsunuz. Bir yandan da evi temizlemek, yemek pişirmek ya da kendinize az da olsa zaman ayırmak gibi bir niyetiniz de var. Böyle bir durumda çocuklarınızı televizyonun karşısına oturtmadan oyalayacak eğlenceli bir şeyler bulmak zor olabilir. Elbette bazı seçenekleriniz var ancak bunları uygulamak çocuğunuzu ekranın karşısına oturtmaktan biraz daha fazla enerji harcamanızı gerektiriyor. Yine de çocuğunuzu faydalı bir şeye yönlendirmek her zaman biraz çaba harcamaya değer.

Aşağıda, okul öncesi çağındaki çocuğunuzu oyalamakta kullanabileceğiniz eski usul 20 adet yöntemi listeledik:

1. Bir oyun kutusu yapın 

Bir kutuyu çocuğunuzun tek başına oynayabileceği boyama kitapları, oyun kartları ya da kolay yapbozlar gibi şeylerle doldurun. Çocuğunuzu oyalamanız gerektiğinde ona kutuyu verin. İlk başta biraz direnebilir ama bunu yapmaya devam ettikçe “oyun kutusu” onun da rutininin bir parçası haline gelecektir.

2. Kendi çizgi filmlerini yaptırın

Çizgi film izlemek yerine çocuklarınıza kendi çizgi filmlerini yaptırabilirsiniz. Onlara bir parça kâğıt ve biraz boya kalemi verin ve bir kötü adam ile bir de kahraman çizmelerini isteyin. Çizmeyi bitirdiklerinde getirip size kahramanın hikâyesini anlatsınlar.

3. Size yardım etsinler

Eğer yemek pişiriyorsanız ya da temizlik yapıyorsanız, sizlere yardımcı olmalarını sağlayın. Onlara yapabilecekleri basit işler verin. Fasulye ayıklamak ya da masayı dizmek gibi işler küçük çocuklar için uygundur. Daha büyük çocuklar sebzeleri doğrayabilir, evi süpürebilir ya da çöpü çıkarabilirler.

4. Onlara önemli bir görev verin

Çocuğunuza bir görev verin bu çok önemli bir şeymiş gibi davranın. Örneğin babaları için bir resim çizmelerini ya da anneanneleri için bir oyuncak kale inşa etmelerini isteyin. Eğer bunun önemli bir görev olduğunu düşünürlerse kendi başlarına yapmaya itiraz etmeyeceklerdir.

5. Bir fikir kutusu yapın

Vaktiniz olduğunda çocuğunuzla sıkılmamak için neler yapabileceği konusunda beyin fırtınası yapın. Onların önerilerini kâğıda yazıp boş bir kutuya koyun. Bundan sonra sıkıldıklarında kendi önerilerinden bir tanesini çekmelerini ve çektikleri şeyi yaparak oyalanmalarını isteyin. Kendi fikirleri olduğu için yapmaya daha gönüllü olacaklardır. 

6. Yaratıcı oyuncaklar verin

Çocuğunuzun bir şeyler yaratabildiği oyuncaklar onları daha uzun süre oyalayacaktır. Legolara, yapbozlara ve oyun hamuruna yatırım yapın. Bunlar hem çocuğunuzu daha uzun süre oyalayacak hem de uzamsal mantıklarını geliştirecektir.

7. Hazine avı yapın

Bozuk para ya da etiket gibi bir şeyi evin bir yerine saklayın. Çocuğunuza bir ipucu verin, sonra bırakın evin içinde onu arayıp dursunlar. Eğer bulmak için biraz hayal gücü gerektiren bir yere saklarsanız, bir yandan çocuklarınızın sabırlarını artırır, bir yandan da sizden yardım istemeden kendi başlarına bir şeyler bulma kabiliyetlerini geliştirirsiniz.

8. Dışarıda oynamaya teşvik edin

Kendi anne babanızın sizi nasıl oyaladığını unutmayın. Çocuğunuzun eline bir top bir de çubuk verin, sonra bırakın dışarıda oynasınlar. Eğer güvenliklerinden endişe ediyorsanız göz önünde durmalarını isteyin. Merak etmeyin, başa çıkarlar.

9. Oyun arkadaşı takvimi yapın

Yakınlarınızdaki başka bir ebeveynle bir anlaşma yapın. Sizin biraz zaman ihtiyacınız olduğunda çocuğunuzu onun çocuğuyla oynamaya gönderin. Tabii onların da zamana ihtiyacı olduğunda kendi çocuklarını size göndermelerine izin verin. İki çocuk beraber oynarken aslında birbirlerini oyalamış olurlar.

10. Bir kale inşa edin

Çocuğunuza birkaç yastık ve bir battaniye verin, sonra da onlara kanepeyi bir kaleye dönüştürme görevi verin. Hiçbir çocuk gizli bir üs kurma şansını geri tepmez ve bir kez içine girdiklerinde kendi başlarına oynama ihtimalleri de yüksektir.

11. Bir heykel yapın

Çocuğunuza birkaç parça çamaşır teli ve biraz köpük verin (ya da el altında emniyetli ne varsa onu kullanın) ve onlardan bir heykel yapmalarını isteyin. Ne isterlerse yapabilirler, ama sevdikleri bir kahramanın heykelini yapmaya daha hevesli olurlar.

12. Bir sesli kitap dinleyin

Eğer çocuğunuz tek başına okuyamayacak kadar küçükse en sevdikleri kitapların sesli sürümlerini alın. Onları oturtup sakin sakin dinlemelerini ve gerektiğinde sayfaları kendilerinin çevirmelerini sağlayabilirsiniz. Eğer bir kayıt bulamazsanız, kendi sesinizi telefona kaydederek siz de bir sesli kitap yapabilirsiniz.

13. Kilitler ve cıvatalarla oynasın

Çocuğunuza bir asma kilit ve anahtarını ya da büyükçe bir cıvata ve somununu vererek bunlarla oyalanmalarını sağlayabilirsiniz. Özellikle küçük çocuklar bir şeyin kilidini açma hareketinden çok etkilenirler ve bir yandan da motor becerilerini geliştirirler. Onlara bir sürü anahtar ve birkaç kilit verip hangi anahtarın hangi kilidi açtığını bulmalarını da isteyebilirsiniz.

14. Kirlenme zamanı ve alanı oluşturun

Yere büyükçe bir örtü serin ve çocuğunuza birkaç kap ile mutfaktan birbirlerine karıştırabilecekleri zararsız birkaç malzeme ya da doğal boya verin. Bırakın dağıtsınlar. Çocuğunuz evin içinde kirlenebilme fikrinden o kadar çok etkilenecektir ki sürekli dikkat etmenize gerek kalmadan kendi kendine oyalanacaktır.

Çocuğunuz evde eşyalara yakından bakmaya ve detektiflik yapmaya bayılacaktır.

15. Kelime oyunları oynayın

Alfabedeki her harfle başlayan bir hayvan adı sayın yada “20 soru” adlı oyunu oynayın. Bir yandan çocuğunuzu imtihan ederken bir yandan da yemek ya da temizlik yapabilirsiniz.

16. Çöpçü avı oyunu oynayın

Öyle uzun bir liste yapmanıza gerek yok – örneğin “Bana evin içinden B harfi ile başlayan bir şey getir” diyebilirsiniz. Sonra bırakın evin içinde gezinip dursunlar. Çocuklarınızı bu oyuna motive etmek için ödül de koyabilirsiniz, örneğin eğer bu şekilde 10 farklı eşya bulabilirlerse o akşam ne yiyeceklerine kendileri karar verebilirler.

17. Bir bahçeniz olsun

Çocuklarınıza bakımını yapmaları gereken küçük bir bitki alabilirsiniz. Belki cam kenarında bir sebze ya da çiçek yetiştirebilirler. Her gün bitkiye su vermelerini sağlayın, sonra biraz zamana ihtiyacınız olduğunda gidip bitkiyi kontrol etmelerini isteyin. Sorumluluk onların olduğu için kendilerini bu işe adayacaklardır. 

18. Bir bilim deneyi önerin

Çocuklarınız dünyayı keşfetsin. Onlara etraflarındaki bir nesneyle ya da çevreleri ile ilgili bir şey öğretin veya gösterin. Sonra da bu şeyi keşfetmelerini sağlayın. Örneğin onlara bir mıknatıs verirseniz evdeki hangi eşyalara yapışıp yapışmadığını keşfedebilirler ya da bir tas su verdiğinizde hangi cisimlerin yüzdüğünü, hangilerinin battığını öğrenebilirler. 

19. Onlara keşif yapmaları için yeni aletler verin

Çocuğunuza yeni bir alet vermek onu uzunca bir süre oyalayabilir. Çocuklarınıza bir el feneri, şifreli kilit, ya da büyüteç verin ve nasıl çalıştığını kendi başlarına keşfetmelerini sağlayın.

Ya da çocuğunuza bir dijital kamera da verebilirsiniz. Selfieler ve videolar çekmekten sizi meşgul etmeye zaman bulamayacaktır. Ardından siz de çocuğunuzun çektiklerine bakıp dünyanın onun gözünden nasıl gözüktüğünü keşfedebilirsiniz.

20. Onlara ev işleri verin

Bu pek popüler bir fikir değil ama onlar için faydalı olabilir. Eğer mutfağı temizleyecekseniz, çocuğunuza da odasını temizletin. Hem işinizi yapmaya zaman bulmuş olursunuz hem de çocuklarınız evi temiz tutmakta kendi rolleri de olduğunu anlamış olurlar.

Ufaklıkları oyalamak zordur ama yeni şeyler denemek onları bağımsız şekilde oynamaya alıştıracaktır.

Yazan: Mark Oliver
Kaynak: www.mother.ly/